De Oud
De tijd heelt alle wonden.
Een mooi oud gezegde, met
een geruststellende belofte.
Maar ondanks dat er al zoveel
jaren voorbij zijn gegaan,
zijn mijn wonden nog steeds
niet geheeld. Wanneer je
wordt geboren, heb je ouders,
grootouders, tantes, ooms en
neefjes en nichtjes. Je maakt
dus deel uit van een familie.
Je kent hun gezichten, hun gewoontes,
hun huizen. Dat voelt zo eigen, zo
vertrouwd; je beseft dan ook niet hoe
gelukkig je bent. En plotseling staat de
wereld op zijn kop, want het is oorlog.
Het woord oorlog zegt je nog niet
zoveel, maar dat verandert snel. Het
eerste grote verlies was het bombarde-
ment op Rotterdam op 14 mei 1940 en
daarmee het verlies van ons huis. Een
angstige gewaarwording waar je maar
moeilijk aan went.
Maar toch, na verloop van tijd kregen
we een ander huis, wat meubilair en
kleding en het leven hernam weer
enigszins zijn normale loop. Toch was
het nog altijd oorlog, met verorde-
ningen en maatregelen, waarmee het
steeds moeilijker leven was. En toen
kwam de grootste catastrofe uit de
wereldgeschiedenis: De Holocaust!
Wie had er ooit van zo een misdaad
jegens een bevolkingsgroep gehoord?
Maar het heeft wel plaats gevonden en
het heeft mij, als het kind dat ik toen
was, ontzettend bezeerd. Want in vrij
korte tijd verdwenen mijn familie-
leden. Geen afscheid, geen reisdoel,
kortom een totale onwetendheid. En
niet alleen voor de achterblijvers,
maar erger nog, ook voor de mensen
die het moesten ondergaan. Nooit een
briefje, nooit een teken van leven.
Alsof ze nooit hadden bestaan. Wat
ze achterlieten was één grote leegte.
En dan, na vijf lange verschrikkelijke
jaren, wordt het toch nog vrede. Wel
een vrede met problemen, want waar
is je familie? Er komen geen berichten
en langzamerhand begin je een beetje
te wennen aan het idee dat je ze nooit
meer zal zien.
Zoektocht
En dan begint mijn zoektocht.
Informeren bij instanties levert soms
bruikbare gegevens op en uiterst
langzaam krijg je meer inzicht in
hun lijdensweg. Je vraagt je af hoe
bang ze zijn geweest, hebben ze ooit
gedacht daar nog uit te kunnen ko-
men? Waarschijnlijk niet, hun lot was
gauw bezegeld. Inmiddels heb ik hun
namen, geboorte- en sterfdata kunnen
achterhalen én hoe het ze vergaan is.
De meeste familieleden gaven gevolg
aan de oproep zich te melden. Alleen
mijn opa is uit zijn huis gehaald. En
dan mijn oma. Zij lag al maanden in
het ziekenhuis en was ernstig ziek. De
Duitsers hebben op 26 februari 1943
drie Joodse instellingen; te weten het
ziekenhuis, het oude liedengesticht
en het weeshuis leeggehaald en al die
mensen via Loods 24 en Westerbork
naar Sobibor gedeporteerd. En mijn
vader, hij was als dienstplichtig
soldaat opgeroepen en gelegerd in de
Alexanderkazerne in Den Haag.
Gewond
Op 10 mei 1940 vielen daar de
eerste bommen en raakte hij zwaar
gewond. Hij is toen opgenomen in het
Bronovo ziekenhuis en daar langdurig
verpleegd, met een onderbreking van
enkele maanden in revalidatiecentrum
Kareol in Aerdenhout. Na enige tijd
moest hij terug naar Bronovo voor
een operatie en verdere behandeling
van zijn verwondingen. Het was toen
al 1942 en hij was inmiddels lopend
patiënt. Hij ging op 5 oktober een
boodschap doen en is bij het verlaten
van de winkel aangehouden. Omdat
hij geen jas aan had en dus geen ster
droeg, is hij naar het Oranjehotel (ge-
vangenis Scheveningen) overgebracht.
Op 6 november is hij naar kamp
Amersfoort gebracht en na een poosje
terug naar het Oranjehotel. We heb-
ben zowel uit het Oranjehotel als uit
kamp Amersfoort een brief van hem
gekregen. Die brieven zijn nog altijd
in mijn bezit. Het was zijn laatste
contact met ons. Op 19 januari 1943
is hij gedeporteerd naar Auschwitz en
daar op 2 februari omgebracht.
Leegte
Mijn hele verdere leven leef ik dus al
met die geschiedenissen en weet ik
dat die leegtes nooit opgevuld zullen
worden. En toch zijn ze nog altijd
in mijn gedachten. Op onverwachte
momenten zie ik ze weer voor me en
betreur ik wat er met ze is gebeurd.
Ze blijven nog altijd deel uitmaken
van mijn bestaan. Ik zou ze zo graag
willen zeggen hoe zeer ik ze mis en
hoeveel ik van ze houd, maar ook
zou ik willen zeggen dat ik ze nooit
zal vergeten. Ze blijven mijn familie,
want zelfs de dood heeft ons niet kun-
nen scheiden. Zij leven in mij voort.
M. Smit-Wessels
Een leven zonder familie went nooit
Dinsdag 28 april 2015 . Jaargang 11, nr 9
Deze week o.a.:
Lekker eten in
Duits kamp
Pag. 3
Dit is het
einde
Pag. 7
Henkie Bijl in
Polen
Pag. 9
Riskante
smokkelwaar
Pag. 13
De Joden werden als vee in in goederenwagons gepropt en naar concentratiekampen vervoerd
Oplage: 122.000 ex.
Joodse kinderen moesten naar aparte scholen.Van deze klas op de lagere school aan de Molen-
waterweg overleefden vier kinderen de oorlog, foto boek 40-45
T 010 418 23 33 (dag en nacht) |
VERRAS JE MOEDER EN GEEF
HAAR EEN VAART CADEAU!
Parkhaven (tegenover de Euromast) Rotterdam
Reserveerviawww.berenboot.nlof010 -436 19 11
Volwassenen
v.a.
29,50
Kinderen
(3 t/m 12 jaar)
v.a.
19,50
VIER MOEDERDAG OP DE BERENBOOT!
Kies uit een brunchvaart
of een reguliere vaart!
ad beren boot - moederdag 2015 60x43mm.indd 1
16-04-15 12:25
Zondag 3 mei
Verkoopdag éénjarigen
9 & 10 mei
Voorjaars-Plantendagen
Voor meer informatie:
TROMPENBURG
TUINEN&ARBORETUM
