De Oud-Rotterdammer - De krant voor de 50-plusser
Tussen mijn broers en zus botert het
niet. Ik vrees het ergste als mijn vader en
moeder ons straks komen te ontvallen.
Hoe voorkom ik dat de pleuris uitbreekt?
Dat risico is niet geheel uitgesloten.
Vrijwel dagelijks hoor ik hoe na
het overlijden van de langstlevende
partner de grootste familiedrama’s
kunnen ontstaan door oud zeer,
rancune of simpelweg inhaligheid.
Problemen volgen vooral als blijkt
dat men unaniem beslissingen moet
nemen over de afwikkeling van de
nalatenschap. Dan moet - zo eist de
wet - iedere erfgenaam akkoord gaan
met bijvoorbeeld de verkoopprijs van
de nagelaten woning.
Afwikkelaar
Jammer genoeg kunt u zelf weinig
doen om dit te voorkomen. De enige
oplossing is dat er per testament een
executeur wordt aangewezen. Geen
familielid, maar een onafhankelijk
persoon die het vertrouwen geniet van
alle erfgenamen en de volmacht heeft
om beslissingen te nemen. Die exe-
cuteur kunt u niet zelf aanwijzen. Dat
moeten toch echt uw ouders doen.
Mijn vrouw en ik willen een woonboot
kopen. Heeft u nog tips?
Wel, voor advies over aankopen moet
ik u toch echt doorverwijzen naar een
scheepsmakelaar of anders de consu-
mentenbond. Ik kan u wel adviseren
over de formaliteiten rondom de aan-
koop. U zult namelijk langs de notaris
moeten wanneer u er een hypotheek
over wilt afsluiten of wanneer de boot
meer water verplaatst dan 10m3. Dat
vereist de wet nu eenmaal. De notaris
moet dan uw woonboot inschrijven in
het scheepsregister van het Kadas-
ter, ook wel teboekstellen genoemd.
Vroeger kreeg de boot daarbij een
brandmerk, maar tegenwoordig gaat
dit met een computerchip. U hoeft
overigens over een roerend goed als
woonboten geen overdrachtsbelasting
te betalen. Dat scheelt weer.
Een oom heeft mij als bewindvoerder
aangewezen over een legaat. Wat wordt
hier nu mee bedoeld?
Hiermee wordt bedoeld dat u op de
centjes moet passen tot een bepaald
moment. Uw oom heeft niet de wens
dat het legaat meteen na zijn overlij-
den ter beschikking van de legataris
komt en heeft u gevraagd het geld te
beheren. Later zult u hier rekening en
verantwoording over moeten afleggen.
Handelingsbekwaam
Er zijn uiteenlopende redenen om
een legaat - een soort van schenking -
onder bewind te brengen. De erflater
wil dat het geld later vrijkomt of de
begunstigde is te jong of handelings-
onbekwaam om grote sommen geld
te ontvangen. Hoe dan ook, het is uw
taak, totdat het legaat vrijkomt, dit
onder uw hoede te houden. In zijn tes-
tament zal vast staan tot welk moment.
Wij willen onze ouders wat geld schen-
ken zodat ze in de woning kunnen blij-
ven. Hoe zit dat nu met de vrijstelling?
Als het om vrijstelling van schenk-
belasting gaat, is de Belastingdienst
heel wat aardiger voor kinderen dan
voor de ouders. U krijgt maar € 2.129
vrijstelling, terwijl andersom ouders
het dubbele mogen schenken zonder
dat de fiscus de hand komt ophouden.
Vrijstelling per schenker
Het goede nieuws luidt dat deze vrij-
stelling per schenker geldt. Ieder van
uw broers en zussen mag dus elk jaar
tot bovengenoemd bedrag schenken.
Dat scheelt aanmerkelijk. Er is ook
nog een eenmalige vrijstelling voor
schenkingen ten bate van een woning,
maar dat kan alleen aan mensen tussen
18 en 40 jaar.
Wettelijke rente
Wat u ook kunt doen, is lenen aan
uw ouders. De voorwaarden voor
de lening kunt u in een onderhandse
overeenkomst verwerken, maar hou
rekening met de wettelijke vereisten
zoals een verjaringstermijn en - net
zo belangrijk - een rentebepaling. U
zult uw ouders minimaal de wettelijke
rente van 6% moeten vragen, anders
gaat de fiscus moeilijk doen en de
lening zien als schenking. Desgewenst
kunt u die rente tot aan de vrijstel-
lingsdrempel gewoon schenken.
Ook een vraag voor de notaris? Stel
uw vraag en krijg direct antwoord.
Gratis en vrijblijvend. Mail naar
of bel 010-
7671700
Erratum
In tegenstelling tot hetgeen
we abusievelijk meldden in
de vorige editie zullen in het
nieuwe huwelijksvermogens-
recht alle voorhuwelijkse
bezittingen en schulden privé
blijven en niet gezamenlijk.
Eind jaren zeventig/begin jaren tachtig
van de vorige eeuw was de oplossing
werknemers eerder met pensioen te
laten gaan via het middel VUT, Ver-
vroegde Uittreding. De rekening voor
het vervroegd uittreden werd betaald
door de lonen van de overgebleven
werknemers niet of nauwelijks te laten
stijgen. De combinatie van een lage
loonstijging en vervroegd uittreden
zou zorgen dat de jongeren, geboren in
de jaren zestig, makkelijker een baan
konden krijgen. De jeugdwerkloosheid
in de jaren 1981 en 1982 piekte tot 25
procent.
VUT
De werkgevers en de vakbonden in de
Rotterdamse haven vonden daarnaast
nog een ander middel om de VUT van
de overtollige en oudere werknemers
te betalen. Het Pensioenfonds voor de
Vervoer- en Havenbedrijven maakte
in die jaren goede rendementen. Met
deze goede rendementen kon het
fonds mee betalen aan een deel van de
VUT. Het onderwerp in deze rubriek
is deze bijdrage van het fonds aan de
VUT. Een belangrijke vraag is of dit
plan slecht was.
Hoge rendementen
Daarvoor is het belangrijk een goed
inzicht te hebben in de invloed van
hoge rendementen op de financi-
ele kracht van een pensioenfonds.
Daarom een voorbeeld. Sinds 2006
kan een werknemer, zodra hij 21 is,
deelnemen aan een pensioenregeling.
Stel dat de persoon overlijdt, wanneer
hij 81 is. Een rekenvoorbeeld maakt
duidelijk hoe belangrijk de hoogte van
de rente is over een zo lange periode.
Stel dat de pensioenleeftijd 66 is en
elk jaar wordt € 1 premie betaald.
Zodra de persoon 66 is, is het bedrag
aan belegde middelen bij twee procent
rendement € 73. Indien jaarlijks vier
procent rendement wordt gemaakt, is
dat bedrag op 66-jarige leeftijd € 126.
Bij een rendement van zes procent en
acht procent zijn de bedragen € 215
en € 417.
Sterke positie
In de jaren zeventig en later in de
vorige eeuw, eigenlijk tot 2007 reken-
den de fondsen met een rekenrente
van vier procent. Zoals in de eerdere
bijdragen steeds is geschreven is de
rekenrente eigenlijk het toekomstige
netto rendement op de belegde midde-
len. In de jaren zeventig was de rente
op de schuld van de Nederlandse staat
gemiddeld tien procent. De prijzen
stegen toen ook erg hard. In de jaren
tachtig stegen de prijzen heel weinig,
terwijl die rente hoog bleef, ongeveer
acht procent. De fondsen hadden
daardoor een hele sterke positie. De
lonen stegen weinig, daardoor hoefden
de fondsen weinig te betalen voor
de inkoop van extra pensioen om
de gestegen prijzen te vergoeden. In
1985 was de inflatie zelfs negatief. De
fondsen hadden toen zeer hoge buf-
fers. Deze buffers waren zo hoog dat
het toenmalige kabinet, Lubbers I, het
plan had belasting te heffen over deze
buffers van de fondsen.
Premie te hoog
De werkgevers hadden deze premies
betaald aan het Pensioenfonds voor de
Vervoer- en Havenbedrijven, omdat
hun werknemers recht op pensioen
hadden. Dat hadden de werkgevers
aan hen beloofd, toen die werknemers
bij hen in dienst kwamen. Het pensi-
oenfonds heeft hiervoor een premie in
rekening gebracht. Nu bleek dat deze
premie eigenlijk te hoog was, omdat
de rendementen hoger waren dan
eerst verwacht. Voor deze situatie zijn
altijd enige oplossingen mogelijk. De
deelnemers krijgen meer pensioen of
de werkgevers krijgen premie terug, of
het fonds doet niks dan wel gebruikt
het geld voor iets anders.
Buffers
Het bestuur van dit fonds, de werkge-
vers en vakbonden, besloten deze buf-
fers te gebruiken om mee te betalen
aan de kosten van de VUT. Eigenlijk
werd de pensioenleeftijd voor een
groep oudere werknemers tijdelijk
verlaagd. Is dit onredelijk? In ieder
geval minder onredelijk dan deze buf-
fers te gebruiken voor het financieren
van cultuur in de Randstad. De werk-
gevers hebben premie betaald voor de
pensioenen van hun werknemers, en
niet om bepaalde vormen van cultuur
te steunen.
Dinsdag 24 januari 2017
pagina 7
Het onderwerp van de eerste bijdrage van de NBP van De Oud-Rotterdammer in 2017 was de geschie-
denis van de Stichting Pensioenfonds voor de Vervoer- en Havenbedrijven en OPTAS. In deze bijdrage
werd geschreven over de economische gevolgen voor de werknemers in de haven van Rotterdam,
toen steeds meer goederen met containers werden vervoerd. Het gevolg hiervan was dat veel werkne-
mers in deze haven overtollig werden. Daarom zochten de werkgevers en vakbonden naar een oplos-
sing om het aantal werknemers te verminderen.
