Utrecht vanaf de Jacobitoren,1908
MUSEUM
VAN ZUILEN
MUSEUM
WIJK C
Elisabeth Marie Hendrika Hovy
werd 25 januari 1873 in Amsterdam
geboren als dochter van Jan Hovy,
advocaat, en Marie Taets van Ameron-
gen. Als driejarig meisje had zij al
belangstelling voor tekenen. Op haar
zesde verjaardag kreeg zij haar eerste
schetsboek, kort daarna verhuisde het
gezin Hovy naar het huis Boothstraat
12 in Utrecht, een voornaam herenhuis
dat zij later in een aantal aquarel-
len vastlegde. Na haar huwelijk in
1902 met Jan Adriani, diaken van
de Hervormde gemeente Utrecht en
secretaris van de Armenraad, bleef zij
alles tekenen wat zij tegenkwam. Zij
gingen wonen in het huis Nieuweg-
racht 199, dicht bij de Abstederbrug.
Vanuit haar atelier op de bovenste
verdieping tekende ze meermalen het
Hiëronymushuis aan de Maliesingel
en vanuit een raam aan de achterkant
de Oude Hortus, bij voorkeur in de
winter, wanneer de bomen kaal waren.
Oude gebouwen
Elisabeth Hovy heeft aanvankelijk
vooral getekend. Schilderen deed ze
pas later. Ze kreeg les van diverse
kunstschilders en maakte zich zo
verschillende technieken eigen, zoals
etsen en lithograferen. Hovy had een
duidelijke belangstelling voor oude
gebouwen, meestal kerkgebouwen.
Daarbij maakte ze het zichzelf niet
gemakkelijk, met al die middeleeuwse
Utrechtse kerken. Vooral het vele
beeldhouwwerk van de gotische Dom-
kerk was een uitdaging voor haar. Alle
details zijn natuurgetrouw weergege-
ven en niet gestileerd. Kerktorens en
de Domkerk boden haar de gelegen-
heid de stad vanaf een grote hoogte te
overzien en af te beelden. Zo tekende
zij Utrecht in 1905 enkele malen vanaf
de toren van de Jacobikerk. Deze
prachtige tekeningen, waarop ieder
gebouw in haar blikveld is afgebeeld,
laten zien dat de stad toen vrijwel
alleen nog bestond uit wat nu de bin-
nenstad is. Het groene weidelandschap
aan de westkant heeft een eeuw later
plaatsgemaakt voor Leidsche Rijn.
Schetstekeningen
Ook minder bekende hoekjes van de
stad hadden haar aandacht: ze tekende
onder andere het binnenterrein van
de Beyerskameren aan de Lange
Nieuwstraat, wat een goed beeld geeft
van de beslotenheid van zo’n hofje.
Ook bedrijven langs de Vaartsche Rijn
hadden haar belangstelling, evenals
de mensen die daar werkten. Daar
tekende ze scheepswerven en pot-
tenbakkerijen met mannen die op een
draaischijf bloempotten maakten. En
mensen die niet meer aan het arbeids-
proces deelnamen, legde zij vast op
schetstekeningen van het Oude Man-
nen en -Vrouwenhuis van de Diaconie,
dat toen in het huis Oudaen aan de
Oudegracht was gevestigd.
Gerespecteerd
Elisabeth Adriani-Hovy bleef tot
op hoge leeftijd actief. Zij was een
gerespecteerd kunstenares in Utrecht.
Ter gelegenheid van haar zestigste
verjaardag is er een grote overzichts-
tentoonstelling van haar werk gehou-
den. Haar olieverfschilderijen, in veel
gevallen landschappen en stillevens
waarmee ze bij het grote publiek
bekend was geworden, waren toen in
de meerderheid. Maar ook prenten en
tekeningen van Utrechtse stadsgezich-
ten ontbraken niet.
Stadsgezichten
Op 7 november 1957 overleed ze in
haar huis aan de Nieuwegracht, waar
zij ruim een halve eeuw had gewoond.
Haar werk is daarna verspreid geraakt.
De meeste stukken zijn via een vei-
linghuis aangeboden, maar lang niet
alles werd verkocht. In 1962 is een
aantal schilderijen aan het Centraal
Museum geschonken. Het Gemeen-
tearchief Utrecht (later Het Utrechts
Archief) ontving toen 135 prenten en
tekeningen van Utrechtse stadsge-
zichten.
Verschillende tekeningen van Hovy
zijn nu te zien in de tentoonstelling De
getekende stad in Het Utrechts Archief
Tolien Wilmer
In het boek De getekende stad en in de gelijknamige tentoon-
stelling die nu in Het Utrechts Archief te zien is, zijn tekeningen
opgenomen van de voor velen onbekende kunstenares Elisabeth
Adriani-Hovy. Het is de moeite waard nader kennis te maken met
deze vergeten kunstenares (1873-1957) die zoveel Utrechtse loca-
ties in beeld bracht.
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Dinsdag 7 maart 2017
pagina 7
De mannenzaal in het huis Oudaen,1925
Elisabeth Adriani-Hovy, tekenares
Utrechtse stadsgezichten
Stadsbuitengracht bij de Nieuwekade,1911
